متاورس چیست؟

تجربه ای بی مانند از لمس دنیای اینترنت

احیانا شما هم متوجه این مبحث شده اید که چندی پیش سرمایه دار پرآوزه فیسبوک نام خود را به متا تبدیل کرد و در بیانیه ای متاروس را آتی جهان اینترنت خواند.از جانبی جذب سرمایه یک میلیارد دلاری شرکت اپیک (Epic)،مخترع بازی آنلاین گروهی فورتنایت هم در ابتدا سال جاری،مهر تاییدی برعلاقه سرمایه گذاران برای ورود به محدوده بازی های آنلاین گروهی بود.
در همین حال،ناگهان ((متاورس)) به،با اهمیت ترین کلمه کلیدی در محدوده فناوری عوض شد و هر سرمایه گذار کریپتو در کنار خرید و فروش ارز دیجیتال،قصد داشت سهم خود را از این بازار پرغوغا و نوظهور تصرف کند.حالا باید با نگاهی عمیق تر به سوال متاورس چیست؟بنگریم و اینکه آیا این فقط به عینک VR و صنعت بازی خلاصه می شود؟زندگی در متاورس چگونه است؟برای جواب به این سوالات در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.

تاریخچه متاورس:
کلمه متاورس از به هم پیوستن دو لغت Meta + Universe است.واژه متا از ریشه یونانی ((فراتر))
گرفته شده و ورس هم از واژه یونیورس به معنای ((جهان)) آمده است.از این رو از نظر لغوی metaverse را می توانیم به (( جهان ماوراء)) ترجمه کنیم.اصطلاحی بسیار زیبا و انقلابی که احتمالا در مورد آشنایی با آن بسیار کنجکاو شده اید.
این اصطلاح،برای نخستین بار در رمان علمی تخیلی نیل استفنسون (Neal Stephenson) با عنوان ((سقوط برف)) در سال 1992 به کار رفت.در این کتاب،metaverse به عنوان نهایی ترین تیر از کمان اینترنت بر پیکر نیمه جان دنیای سنتی شلیک شده است.تفسیر فلسفی از اهمیت واقعیت مجازی که در آن هر تعامل دیجیتال می تواند تاثیری مستقیم بر دنیای واقعی داشته باشد.
بخش وسیعی از رمان،به نحوه تاثیر متاورس بر تغییرات دنیای واقعی قهرمان داستان می پردازد و نویسنده هم سعی دارد آن را به عنوان یک فضای مجازی برقرار از نظر فیزیکی تعریف کند.
جایی که ما در آن از طریق آواتارهای مجازی،تعاملات اجتماعی دیجیتال را در میان انبوهی از خصوصیت منحصر به فرد تجربه می کنیم.پیشنهاد می کنم اگر به داستان های علمی تخیلی علاقه مند هستید،خواندن این رمان زیبا را از دست ندهید.
پس از منتشر شدن این رمان،چندین کتب،فیلم و برنامه تلویزیونی هم به مفاهیم متاورس پرداختند.از جمله مهمترین این آثار می توانیم به فیلم تحسین شده استیون اسپیلبرگ به نام Player One Ready (بازیکن شماره 1؛آماده)اشاره کنیم که از رمانی با همین نام از ارنست کلاین (Ernest Cline) در سال 2011 اخذ شده است.
اگر بخواهیم در یک جمله موضوع مشترک تمامی این اثرها درباره متاورس را بگوییم اینطور مینویسیم که:
متاورس یک حقیقت مجازی است که افراد بسته به پیشرفت زمانی خود،هر کاری را که در زندگی واقعی انجام می دهند،قادر هستند در آن انجام دهند.

ویژگی های متاورس:
در ادامه برای این که درک بهتری از این دنیای مجازی داشته باشیم،به قسمتی از ویژگی های متاورس اشاره می کینم.

1. آواتارهای دیجیتال :
   یکی ازجلوه های اصلی متاورس،ایجاد آواتارهای دیجیتال برای بیان احساسات و عاطفه ها به روشی غیرمتعارف است.این آواتارها می توانند کپی دقیقی از ظواهر،شحصیت ها و فرهنگ ما باشند.گزینه سفارشی سازی آواتار به کاربران،اندیشه گیمیفیکیشن را القا می کند و منجر به تجربه ای تعامل پذیر و جامع از شبکه های اجتماعی می شود.
2. زیرساخت یکپارچه :
   فراتر از زیرساخت های سخت افزاری مورد نیاز،برنامه های متاورس جهان های مختلف را به هم وصل خواهد کرد.درست همانند اینترنت که امروزه تعداد نامحدودی وب سایت های متصل به هم دارد.به این معناست که کاربرها می توانند به طور پیوسته از یک دنیای metaverse به دنیایی دیگر مهاجرت کنند.
3. اشتراک تجربه ها :
   تصور اینکه تمام مهارت های فیزیکی دنیای واقعی زیر سقف یک دنیای مجازی قرار می گیرند،کمی حیران کننده است.متاورس به ما مدد می کنند تا در دنیای بی نهایت حرکت کنیم.به عنوان مثال،در فضای اموزشی،دانش آموزان به یک روش مجازی مشترک می شوند و از راه دور با یکدیگر تعامل بر قرار می کنند.
   فراتراز آموزش،افراد می توانند به دور هم جمع شده و همه چیز را از ترن هوایی در یک شهربازی گرفته تا فرود روی ماه تجربه می کنند.
4.  امنیت :
   در طی چند دهه گذشته،ترساندن سایبری یکی از بزرگترین چالش ها برای شرکت ها در سرتاسر جهان بوده است.جامع های مختلف آنلاین مانند اینترنت،همیشه نیاز به ناظر بر رفتار افراد خود دارند.بلاکچین به عنوان یک فناوری انقلابی به مدد metaverse آمده و موجب ذخایر ایمن داده های شخصی می شوند.

شرکت های فعال در حوزه متاورس :
در یک سال اخیر شرکت های بزرگ فناوری مانند مایکروسافت (Microsoft) اسب خویش را برای ورود حوزه metaverse را بند کرده اند.در عین حال،بازی های آنلاینی مانند فورتنایت،ماین کرافت (متعلق به مایکروسافت) و روبلاکس که پرطرفدار ترین بازی های گروهی در این روزها محسوب می شوند،نقش بسیار مهمی در پیشرفت متاورس ها داشته اند.تا جایی که بعضی از توسعه کنندگان بازی ها معتقد هستند که پلتفرم روبلاکس،در آینده می تواند به پرقدرتمندترین بستر متاورس تبدیل شود.
پس به این نتیجه میرسیم که اکنون یک قدرت محاسباتی عظیم آن هم در معیاری گسترده در بخش واقعیت مجازی در حال آشکارشدن هستند.
شرکت هایی مانند Hadean وImprobable که دربه وجود آوردن محاسبات پراکنده شده در معیار گسترده تخصص دارند می توانند ده ها هزار بازیکن را به طور همزمان در یک پیشوا میزبانی کنند.به تازگی بسیاری از شرکت های metaverse درباره اجراشدن کنسرت ها و واقعه های ورزشی برای 50000 نفر به طور مصادف گفت و گو می کنند.(چیزی که حداقل تا چندسال پیش غیرممکن بود).
مانند این آشکار شدن رمز ارزها و توکن های غیرقابل تعویض (NFT) مزید بر علت شده و با ایجاد فرصت های جدید معاملاتی،خرید و فروش کالا در متاورس را ممکن می کنند.مهم تر از آن،امکان جابه جایی هویت مجازی و کالاهای شما بین جهان های متاورس توسط این توکن ها است.برای مثال شما می توانید شمشیر دیجیتالی خود را از یک بازی روبلاکس دریافت و آن را به یک تفنگ قدرتمند در فورتنایت تبدیل کنند.
این موقعی است که متاورس واقعا به ((متا)) تبدیل می شود و شما قادر هستید به همان نحوی که رمان های علمی تخیلی مانند سقوط برف به تصویر کشیده،درمیان پلتفرم های متاورس بی وقفه چرخه بزنید.بسنده است برای یک زمان کوتاه دهه 1990 را تصور کنید.زمانی که امکان ارسال پیام کوتاه در شبکه های مختلف تلفن همراه مهیا شد و ما ناگاه با تعداد زیادی از پیام های تلفن همراه مواجه شدیم.

متاورس و فیسبوک :
فیسبوک در 28 اکتبر سال 2021 خاطرنشان کرد که نام خود را بهMeta Platformms Inc یا به تلخیص Meta تغییر داده است.نامی عاقلانه که به آینده اجتناب ناپذیر الحاق انسان و شاید خود زندگی به محدوده دیجیتال اشاره دارد.
مدیرعامل فیسبوک که نامش مارک زاکربرگ(Mark Zuckerberg) است در بیانیه ی خود پس از اعلام این خبر گفت:
چگونگی تحسین برانگیز متاورس،دلیل اصلی حضور ما است.درست مانند اینکه شما در کنار شخص مورد نظر خود در مکانی دیگر باشید!درک حضور واقعی،رؤیای نهایی پلتفرم های اجتماعی است.به همین دلیل است که ما روی ساخت آن تمرکز کافی داریم.
زاکربرگ عرصه ای از متاورس را وصف کرده که در سطحی بسیار بالاتر از واقعیت های مجازی (VR) و واقعیت افزوده(AR) قرار دارد.در جهان متاورس زاکربرگ،هر عملی که مردم در دنیای واقعیت انجام می دهند،قابل ادا کردن است.ما برای رسیدن به چنین دنیایی نیاز به یک هدست واقعیت مجازی یا وسیله ای پوشیدنی که برای این کار مدل سازی شده است،داریم.
عقیده متاورس فیسبوک شامل آواتارهای مجازی استفاده کننده هایی ست که همانند فعایت هایی که در دنیای واقعی انجام می دهند،قادر به بازی کردن،ورزش کردن،مطالعه و صحبت با یکدیگر هستند.با این حال که عقیده زاکربرگ این است که با خلق همچین جهانی چیزی حدود ده سال فاصله داریم.هر چند که تصور کردن آن،زمان کوتاهی است.

متاورس و دنیای بازی ها :
در عصر امروز دنیای بازی ها یکی از پرطرفدارترین حوزه های metaverse است،به طوری که بازی های فراوانی با استفاده از واقعیت افزون شده و واقعیت مجازی،مهارتی جدید را برای گیمرها رقم زده است.در ادامه این بخش به شناسایی برخی از بازی های متاورسی می پردازیم.

• همسایه من آلیس :
  بازی همسایه من آلیس یک نوع پلتفرم بلاکچینی است که به استفاده کننده ها امکان تصرف توکن های غیرقابل عوض شدن را می دهد.مقصود اصلی این برنامه جذب مخاطبان زیادی از هولدرهای رمزارزها،طرفداران به بلاکچین و گیمرها است.استفاده کنندگان می توانند با خرید ارزدیجیتال آلیس که توکن بومی این پلتفرم است،تصرف قطعات زمین این بازی را به دست آورند و با سفارش آن ها برای خود درآمد کسب کنند.
• انجین :
  انجین هم یک نوع پلتفرم بازی بر پهنه بلاکچین است که به استفاده کنندگان خود این اجازه را می دهند که بدون بهره از علم برنامه نویسی،عنصرهای مختلف از دسته آثار هنری و دارایی های دیجیتال ایجاد کنند و در این پلتفرم به خرید و فروش آن ها بپردازند.مسئله مهم درباره انجین اینجاست که بعضی از انواع ایجاد شده در آن را می توان در دیگر بازی های رایانه ای هم استفاده نمود.توکن بومی این پلتفرم ENJ نام دارد که میتوانید با خرید انجین کوین به معامله و خرید انواع بازی بپردازید.
• سندباکس :
  سندباکس یکی از بازی های برتر سال 2021 بوده که اجزا و گیم پلی آن شباهت بسیار زیادی به بازی معروف ماین کرافت (Minecraft) دارد.این برنامه متاورس تازه کار بر بلاکچین اتریوم است و استفاده کنندگان با خرید و فروش زمین های آن در قالب توکن های NFT،توانمند به کسب درآمد آن هستند.توکن بومی سندباکس SAND نام دارد و پایه و اساس آن تراکنش های انجام شده در این پلتفرم است.برای خرید سندباکس می توانید به صرافی های مورد توجه مثل والکس رجوع کنید.
• اکسی اینفینیتی :
  اکسی اینفینیتی یک نوع بازی بر پایه بلاکچین اتریوم است که از بازی های معروفی مانند کریپتوکیتیز(Crypto Kitties) و پوکمون(Pokmon) القا شده است.در این بازی بازیکنان هیولاهای کوچکی در قالب NFT به نام اکسی ها (Axies) را خریداری کرده و با هر کدامشان در برابر همدیگر نبرد می کنند.به برنده جنگ به عنوان اجرت،ارز دیجیتال اکسی اینفینیتی تعلق می گیرد.شما همچنین با خرید اکسی اینفینیتی می توانید استعدادهای ویژه ای را برای اکسی های خود در نبردها فعال کنید.
• دیسنترالند :
  پلتفرم دیسنترالند یک محدوده دیجیتالی همانند دنیای واقعی است که استفاده کنندگان در آن می توانند با یکدیگر به گفت و گو بپردازند،بازی آنلاین انجام بدهند و آثارهای دیجیتالی خود را مبادله کنند.و همچنین بازیکنان با خرید مانا که توکن بومی این پلتفرم ها است،توانمند هستند انواع لباس ها،آیتم ها و اراضی های مجازی این بازی را خریداری کنند.

آیا فقط متاورس به بازی های ویدیویی مرتبط است؟
بی گمان جواب این پرسش منفی است.بازی ها تنها نقطه ی ابتدایی برای این حادثه است و پتانسیل متاورس و زمینه متاورس بسیار گسترده تر از محدوده گیم است.به تازگی فورتنایت میزبان کنسرت هایی از جمله آریانا گرانده (Ariana Grande) و تراویس اسکات(Travis Scott) بوده است و سال پیش کنسرتی به نام لیل ناز اکس(Lil Nas X) در روبلاکس چیزی حدود 33 میلیون بازدید داشته است.
به همین علت است که استارت آپ هایی مثل استیج 11 که اخیرا مبلغ 5 میلیون دلار را از Otium Capital فراهم نی یو و دیوید گوتا و آکون و اسنوپ داگ شرهمیاری می کنند.
چنین هنرمندهای بسیاری (از نوازندگان گرفته تا طراح های مد) الگوی کسب و کار خود را پیرامون ارایه کالاها و فعایت های متاورس اساس بن و پایه قرار داده اند.
به تازگی یک شرکت به نام گرویتی اسکچ(Graviti Sketch) که ساکن لندن هستند،یک مکان کاری مجازی را که در آن مکان طراح ها می توانند از راه دور هم بر روی برنامه های یکسانی کار کنند،را راه اندازی کرده اند.
در موضوع شغل ها و مراقبت های بهداشتی هم می توانیم به استارت آپ از جمله استارت آپ سوئدیWarpin اشاره کنیم.این شرکت با بیان کردن یک برنامه آزمایشی در زمینه خدمات پزشکی دیجیتال(Kry)،بیمارهایی که دارای اختلالات روابط اجتماعی را همراه با یک تراپیست به طور مجازی در پیمان های خاص قرار می دهد تا بر استرس و اضطراب خود پیروز شود.
مایک آلندر(Mike Allender)،که مدیر اجرایی و از بنیان گذاران استودیو Talewind که در حال پیشرفت دادن بازی ها برای پلتفرم روبلاکس است می گوید:
به طور کلی،احیانا هر شرکتی به متاورس وصول خواهد کرد.در حال حاضر هر کسب و کاری یک وب سایت دو بعدی دارند که در متاورس،یک نسخه سه بعدی از آن را خواهد داشت.

آیا باید از عینک واقعیت مجازی استفاده کنیم؟
همانگونه که بعضی از تجربه های متاورس از جمله جلسات و آموزش های فراگیر به شدت به عینک های واقعیت مجازی استوار و پایدار هستند،بازی های روبلاکس یا ماین کرافت نیازی به استفاده از این عینک های واقعیت مجازی ندارند و استفاده کنندگان از تلفن همراه خود برای بازی سود می برند و استفاده می کنند.
اما ریدرستاد (Emma Ridderstad) که مدیر اجرایی و از بنیانگذاران Warpin است می گوید:
ما تا قبل از اینکه از عینک واقعیت مجازی سود ببریم،واقعیت زیاد شده را توسط دستگاه تلفن همراه خود به شکل های گوناگونی تجربه می کنیم.مثلا امتحان کردن سایز لباس یا سایز کفش قبل از اقدام به خرید آن.
برای اینکه با اختلاف این دو بیشتر آشنا شویم،در ابتدا باید دو تکنولوژی واقعیت زیادشده که همان (Augmented Reality) است و واقعیت مجازی که همان (Virtual Reality) است را که به نوعی زمان آتی متاورس به آن ها گره خورده است را شناسایی می کنیم.

• واقعیت افزوده یا همان (AR) :
  واقعیت افزوده دربرگیرنده المان های صوتی و بصری و سایر محرک هایی است که به میانجی دنیای واقعی مهارت کاربری را صحت می بخشد.واقعیت افزوده می تواند از راه یک دستگاه تلفن همراه به راحتی در دسترس استفاده کنندگان قرار گیرد تا به همراه آن حضور خود را در دنیایی واقعی به طور کامل و واضح کنترل کنند.
  به عنوان مثال شما بازی پوکمون گو را در نظر بگیرید که با میانجی ترکیبی از دوربین دستگاه تلفن همراه و میحط واقعی،پوکمن های مجازی در پیش روی شما قرار گرفته که می توانید با استفاده از آن با آن ها به واکنش و تعامل بپردازید.مایکروسافت از آن دسته شرکت هایی است که در چندین سال پیش حساب ویژه و اختصاصی روی این تکنولوژی باز کرده است.آن ها در سال 2016 نسخه ابتدایی هدست واقعیت زیادشده HoloLens را در انتخاب توسعه دهندگان قرار داده است.هدستی که در واقعیت به دنبال مسیر و راه کینکت بود و استفاده کنندگان به همراه آن قادر بودند محیط های نرم افزاری و بازی ها را در دنیای واقعیت حواشی خود امتحان کنند.نسل دوم این هدست با سخت افزاری قدرتمند تر در سال 2019 به نام HoloLens2 پیشنهاد شد و در پایان مایکروسافت با شناسایی سرویس Microsoft Mesh نشان داد که تا چه حدودی برای این تکنولوژی در آینده با عزم و اراده است.
• واقعیت مجازی یا همان (VR) :
  از جهات دیگر ما تکنولوژی واقعیت مجازی را داریم که در عروض مختلف و کامل،اگاهی و مهارت مجازی محسوب می شود و واقعیت های تخسیلی را بهبود می بخشد.تکنولوژی واقعیت مجازی پیوسته به یک هدست نیاز و میل دارد و این همان استفاده کنندگان یا کاربران شامل می شوند که در دنیای آن به همراه یک سیستم دیگر بازرسی می شوند. در سوی دیگر Oculus VR که به تنهایی مخصوص سخت افزار پی سی و بازی های این پلتفرم است،پلی استیشن هم هدست واقعیت مجازی PlayStation VR را پیشنهاد کرده که مهارت بازی های VR را به بهترین شکل ممکن در آزادی عمل استفاده کنندگان یا کاربران قرار می دهد.گیمرها به همراه این هدست ها وارد دنیای مجازی می شوند و با قرارگرفتن در قالب کاراکترهای اصلی آن بازی،دنیای اطراف خود را به شکلی دگرگون مهارت پیدا می کنند.به طور قطع و یقین برخلاف گذشت سال ها از پیشنهاد و ارائه این هدست ها،همچنان این تکنولوژی راه زیادی تا کامل شدن خود در پیش دارد و باید چشم به راه ماند و دید که در آینده چه نقشی و برنامه ای قرار است در شکل گیری و پیشرفت دنیای متاورس انجام دهد.

احتمال خطر اصلی متاورس چیست؟
حقوق دان ها اخطار می دهند که متاورس ها بر سر مسئله ای چون تصرف معنوی،حفاظت داده ها،مججواز محتوا و همچنین توانگری رمزارزی درگیر دشواری حقوقی هستند.به عنوان مثال در ماه سپتامبر،روبلاکس برای اینکه هنرمندها بتوانند موسیقی و آهنگ خود را در metaverse به نمایش بگذارند،یک ادعا و خواسته حقوقی را با باشگاه ناشرهای موسیقی ملی ایالات متحده پشت سر گذاشتند.
ایزابل فاکس (Isable Fox)،سهیم عمومی Outsized Ventures که به تازگی در Hadean سرمایه گذاری کرده،می گوید بزرگترین اعلام خطر برای سرمایه گذاران،پیدا کردن شرکت هایی است که به طور واقع می دانند چگونه یک متاورس قانع کننده و مورد پذیره بسازند.بعضی از کارآفرینان گرایش ((بساز،مشتری می آید)) را در پیش می گیرند که قطع به یقین با گذشت زمان شکست می خورند.
به گفته آنتوان مویرود که مدیر صندوق سرمایه گذاری EQT Ventures،مخاطره دیگر متاورس،تفرقه و عدم انتقال هویت مجازی افراد بین پلتفرم های گوناگون است.

زندگی در متاورس چگونه خواهد بود؟
بر رغم تبلیغ های واپسین اطراف متاورسها،هنوز کارهای بسیاری باید در این ناحیه انجام شود تا متاورس محل محوری برای مهارت جدیدی از زندگی،بازی و کار بدل شود.زیرساخت های متاورس دلواپسی های مربوط به حریم شخصی و خصوصی و نظارت های بین المللی،تنها قسمتی از موضوعاتی هستند که کسب و کارها و دولت ها در حال گفت و گو درباره آن ها هستند.با این رو،فناوری با سرعت عظیمی در حرکت است که زودتر از انچه گمان کنیم،این فراجهان را به ما ارمغان می دهد.
زمانی که خبرنگار CNN از تیم سوئینی که بنیانگذار اپیک گیمز درباره آینده متاورس پرسید،او چنان گفت که:
گمان میکنم برای به حقیقت پیوستن این عقیده یک دهه یا بیشتر از یک دهه زمان نیاز دارد،اما به هر حال این رویداد اتفاق می افتند.متاورس قرار نیست که به همراه یک شرکت مخصوص ایجاد شود.این عقیده به همراه میلیون ها توسعه دهنده به وجود خواهد آمد.بدین سبب،متاورس کم کم ساخته می شود و همه در به وجود آوردن آن هم بهره هستند.
ایزابل فاکس(Isable Fox) ،هم بهره Outsized Ventures می گوید که بزرگترین خطر برای سرمایه گذاران،پیدا کردن شرکت هایی است که در حقیقت می دانند چطور یک متاورس قانع کننده و مورد پذیرفتن بسازند.بعضی از کارآفرینان نگرش ((بساز،مشتری می آید)) را به پیش می گیرند و قطع به یقین با گذشت زمانی با شکست روبرو می شوند.
حال این سوال پیش می آید که به نظر شما،ما چقدر با به وجود آوردن یک جهان متاورسی،درست همانجور که مارک زاکربرگ قول داده است فاصله داریم؟آیا شما مهیای زندگی کردن در هچین دنیایی دارید؟عقیده های خود را کامنت کنید.